από διάφορα έγγραφα που διέρρευσαν μέσω της wikileaks και δημοσιεύθηκαν στην Καθημερινή
«Ακίνδυνα τα εκρηκτικά» διαβεβαίωνε στο παρελθόν ο Κύπριος υπ. Άμυνας
To διπλωματικό θρίλερ για το πλοίο με το παράνομο φορτίο. Η πυρίτιδα και το υπόλοιπο στρατιωτικό υλικό (κάλυκες όλμων) κατασχέθηκαν από τις κυπριακές Αρχές τον Φεβρουάριο του 2009, στη βάση ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας. Βρίσκονταν στο φορτηγό πλοίο «Monchegorsk», το οποίο είχε αποπλεύσει από το Ιράν με άγνωστη κατεύθυνση. ΗΠΑ και Ισραήλ είχαν καταγγείλει ότι προορισμός του πλοίου ήταν η Συρία και παραλήπτης του στρατιωτικού υλικού η Χαμάς. Το πλοίο κατευθύνθηκε στο αγκυροβόλιο Λεμεσού και στις 14 Φεβρουαρίου 2009, ολοκληρώθηκε η εκφόρτωση του παράνομου εμπορεύματος, το οποίο μεταφέρθηκε στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης» στο Μαρί.
Η απόφαση για εκφόρτωση λήφθηκε στις 13 Φεβρουαρίου σε σύσκεψη στο υπουργείο Άμυνας το οποίο χειρίστηκε τη διαδικασία. Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση που εκδόθηκε τότε, «η Κυπριακή Δημοκρατία ενημέρωσε για την απόφασή της να εκφορτωθεί και να φυλαχτεί στην Κύπρο το φορτίο του πλοίου τον Πρόεδρο της Επιτροπής Κυρώσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών».
Στην ανακοίνωση τονίστηκε παράλληλα ότι «η φύλαξη του φορτίου δεν εμπερικλείει κανένα κίνδυνο». Μάλιστα ο Υπουργός Αμυνας Κώστας Παπακώστας, σε δηλώσεις στις οποίες προέβη κατά τη διαδικασία μεταφοράς των πυρομαχικών στη ναυτική βάση, διαβεβαίωσε ότι το υλικό είναι απολύτως ασφαλές, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος, δηλώνοντας ότι θα μπορούσε να τοποθετηθεί και σε κατοικημένες περιοχές χωρίς να υπάρχει οποιοσδήποτε κίνδυνος.
Ανέφερε ακόμα ότι το υλικό βρίσκεται σε περισσότερα από 90 εμπορευματοκιβώτια και σημείωσε πως το υλικό αυτό είναι πρώτη ύλη και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή πυρομαχικών.
Σε ερώτηση μέχρι πότε θα φυλάγεται το υλικό, απάντησε πως «αυτό είναι άγνωστο. Δεν γνωρίζουμε πότε και κάτω από ποιες συνθήκες και περιστάσεις θα υπάρξει οποιαδήποτε αλλαγή» του όλου σκεπτικού.
Ερωτηθείς τι είναι τελικά αυτό το υλικό, ο Υπουργός Αμυνας είπε πως αυτό που μπορεί να πει είναι πως «το υλικό είναι ασφαλές και δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος». Ανέφερε, επίσης, ότι δεν μπορεί να πει «ακριβώς τι υλικό είναι. Το υλικό αυτό θα μπορούσε κανονικά να χρησιμοποιηθεί όταν θα υπήρχε για παράδειγμα εργοστάσιο ώστε από την πρώτη ύλη ας την πούμε, είναι πρώτη ύλη, να χρησιμοποιηθεί για να γίνουν πυρομαχικά».
Απαντώντας σε άλλες ερωτήσεις, ο κ. Παπακώστας είπε πως «δεν υπάρχουν όπλα, απλά υπάρχει υλικό το οποίο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή πυρομαχικών». Πρόσθεσε ακόμα ότι το υλικό «έχει κατασχεθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία και είναι στα χέρια της Κυπριακής Δημοκρατίας». Σε ερώτηση εάν το υλικό αυτό μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από την Εθνική Φρουρά απάντησε πως «αυτό δεν μπορώ να το ξέρω, ούτε μπορώ να το επιβεβαιώσω ούτε να το διαψεύσω».
Έκθεση στον ΟΗΕ
Στις 3 Φεβρουαρίου 2009 η Κυπριακή Δημοκρατία είχε υποβάλει έκθεση στον ΟΗΕ έκθεση σχετικά με τα ευρήματα των επιθεωρήσεων στο πλοίο Monchegorsk. Όπως ανακοίνωσε τότε το υπουργείο Εξωτερικών, ομάδα εμπειρογνωμόνων της Κυπριακής Δημοκρατίας προέβη σε δύο επιθεωρήσεις του φορτίου του πλοίου στις 29 Ιανουαρίου και στις 2 Φεβρουαρίου 2009.
Διπλωματικό σίριαλ
Ο τρόπος χειρισμού της υπόθεσης από τις κυπριακές Αρχές είχε προκαλέσει την έντονη δυσφορία της αμερικανικής πρεσβείας στη Λευκωσία, η οποία με τηλεγράφημα στο Στέιτ Ντιπάρντμεντ κατηγορούσε την κυβέρνηση για αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην ανακοπή του πλοίου και στην κατάσχεση του παράνομου φορτίου. Η Λευκωσία απέρριψε τις αμερικανικές επικρίσεις, διαβεβαιώνοντας ότι υπήρξε άμεση η συμμόρφωσή της με το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας και ότι είχε ενημερώσει άμεσα την Επιτροπή Κυρώσεων του ΟΗΕ.
To χρονικό του διπλωματικού θρίλερ καταγράφεται στην αλληλογραφία της αμερικανικής πρεσβείας με το Στέιτ Ντιπάρντμεντ, η οποία έχει δημοσιοποιηθεί από τον ιστοτόπο wikileaks, ως εξής: Δευτέρα, 19 Ιανουαρίου 2009. Πλήρωμα του αμερικανικού ναυτικού λαμβάνει άδεια από τον καπετάνιο Σμιρνόφ να επιβιβαστεί στο «Μόντσιεγκορσκ» για μία επιθεώρηση, στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας. Το ρωσικών συμφερόντων πλοίο με την κυπριακή σημαία είχε ναυλωθεί από την IRISL, τις κρατικές ναυτιλιακές γραμμές του Ιράν, για τη μεταφορά φορτίου από το ιρανικό λιμάνι του Μπαντάρ Αμπάς στην Ταρτούς της Συρίας. Αμεσα οι επιθεωρητές ενημερώνουν την Ουάσιγκτον για τα ευρήματα των ελέγχων σε μερικά από τα 98 κοντέινερ που μετέφερε το πλοίο.
Στις 27 Ιανουαρίου οι Αμερικανοί στη Λευκωσία θέτουν σε απόρρητο διπλωματικό έγγραφο προς το Στέιτ Ντιπάρτμεντ το ερώτημα αν η Κύπρος «νίπτει τας χείρας της» για την υπόθεση του πλοίου. Ανάμεσα σε άλλα στο τηλεγράφημα περιγράφεται ο φόβος των Κυπρίων για αντίποινα από τη Δαμασκό και υπενθυμίζεται η περίπτωση ενός άλλου φορτηγού, του «Γκρεγκόριο», που μετέφερε ραντάρ από τη Βόρεια Κορέα στους Σύρους.
Όπως αναφέρεται, το συγκεκριμένο συμβάν στάθηκε αφορμή για να ανοίξει η γραμμή μεταξύ της Λατάκιας στη Συρία και της Αμμοχώστου στα Κατεχόμενα. Λίγη ώρα πριν σταλεί το εν λόγω διπλωματικό έγγραφο ο Λεωνίδας Παντελίδης, διευθυντής του διπλωματικού γραφείου του κύπριου προέδρου Δημήτρη Χριστόφια, ενημέρωσε τον αμερικανό πρεσβευτή πως ζήτησαν με τον ασύρματο στον καπετάνιο του «Μόντσιεγκορσκ» να κατευθυνθεί στη Λεμεσό, όμως δεν έλαβαν κάποια απάντηση.
«Κάνουμε ό,τι μπορούμε», φέρεται να είπε ο Παντελίδης, σύμφωνα με το τηλεγράφημα 09Nicosia58. Ωστόσο, η αμερικανική Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας (NSA) πληροφόρησε την πρεσβεία ότι το πλοίο «δεν είχε λάβει ή μεταδώσει μηνύματα μέσω ασυρμάτου προσφάτως». Επιπλέον, το αμερικανικό ναυτικό ενημέρωσε ότι αν το «Μόντσιεγκορσκ» διατηρούσε την κατεύθυνσή του και την ταχύτητα των 11 κόμβων θα έφτανε στη Συρία το ίδιο βράδυ. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο οι Αμερικανοί πίεζαν με τηλεφωνήματα τους κύπριους αξιωματούχους το τελευταίο κρίσιμο 24ωρο, ενώ είχαν ήδη προχωρήσει σε απευθείας διάβημα προς τον πρόεδρο Χριστόφια για τον περιορισμό του πλοίου σε κυπριακό λιμάνι.
«Ο πρεσβευτής υπογράμμισε τις υποχρεώσεις της Κύπρου ως κράτος σημαίας του πλοίου και σημείωσε ότι το ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον για το συγκεκριμένο θέμα ήταν το υψηλότερο δυνατόν... Ρώτησε αν η Κύπρος χρειαζόταν τη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών για να έρθει σε απευθείας επαφή με το πλοίο και να γνωστοποιήσει τις εντολές στον καπετάνιο, ή για κάποια επιπλέον βοήθεια. Ο διευθυντής του διπλωματικού γραφείου της κυπριακής προεδρίας απέρριψε και τα δύο, ξεκαθαρίζοντας ότι η κυπριακή κυβέρνηση δεν θέλει την ανάμειξη των ΗΠΑ», αναφέρεται στο τηλεγράφημα.
Την επόμενη μέρα, όπως προκύπτει από το απόρρητο διπλωματικό έγγραφο 09Nicosia73, το «Μόντσιεγκορσκ» σταμάτησε μεσοπέλαγα 60 μίλια νοτιοανατολικά της Λευκωσίας, περιμένοντας περαιτέρω εντολές από την κυπριακή κυβέρνηση. Και στις 29 Ιανουαρίου, άλλο απόρρητο τηλεγράφημα από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ (09State7877) με την υπογραφή της Χίλαρι Κλίντον έδινε στα στελέχη της αμερικανικής πρεσβείας στη Λευκωσία την εντολή να μεταφέρουν στους Κύπριους αξιωματούχους ότι «η αμερικανική κυβέρνηση πιστεύει πως η μεταφορά τού εν λόγω φορτίου πιθανώς αποτελεί παραβίαση της απόφασης 1747 του Συμβουλίου Ασφαλείας».
Ακόμα να ασκήσουν πιέσεις στην Κύπρο ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο κατηγορηματική στο αίτημά της να προσέλθει το πλοίο σε κυπριακό λιμάνι. «Ωστόσο, αν το πλοίο φτάσει στη Συρία, χωρίς η κυβέρνηση της Κύπρου να έχει καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την τήρηση των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας, η αμερικανική κυβέρνηση δεν θα μπορέσει να απεικονίσει τις ενέργειες της κυπριακής κυβέρνησης με τον πιο θετικό τρόπο»... έγραφε η Κλίντον και κατέληγε ότι οι ΗΠΑ παραμένουν πρόθυμες να βοηθήσουν με οποιονδήποτε δυνατό τρόπο.
Η αντίδραση της Λευκωσίας δεν άργησε: μία ημέρα μετά η πρεσβεία με απόρρητο τηλεγράφημα (09Nicosia75) γνωστοποιεί στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ την είσοδο του «Μόντσιεγκορσκ» σε κυπριακά ύδατα και την έλευσή του στο λιμάνι της Λεμεσού, όπου και αγκυροβόλησε. Οπως αναφέρεται, ο Παντελίδης παρείχε ελάχιστες πληροφορίες σχετικά με τις επόμενες ενέργειες της Κύπρου, ενώ οι πρώτες αναφορές των λιμενικών για μεγάλες ποσότητες ισχυρών εκρηκτικών ήγειραν τις ανησυχίες των Κυπρίων.
Τα Ηνωμένα Εθνη. Λίγες ώρες αργότερα σε εμπιστευτικό διπλωματικό έγγραφο (09Nicosia77) o διευθυντής του διπλωματικού γραφείου της κυπριακής προεδρίας εμφανίζεται να επεξεργάζεται και να επικοινωνεί το ενδεχόμενο μεταφοράς τού «εκρηκτικού» φορτίου του «Μόντσιεγκορσκ» από δυνάμεις του ΟΗΕ. «Είναι ξεκάθαρο ότι η κυπριακή κυβέρνηση νιώθει πιεσμένη και θέλει να αποφύγει μία αναμέτρηση με τη Συρία και το Ιράν... Αφήνουμε τους ειδικούς τής Ουάσιγκτον και της Νέας Υόρκης να εξετάσουν αν η ιδέα του Παντελίδη για τα σώματα του ΟΗΕ στον Λίβανο ή κάποιες άλλες διευθετήσεις που εμπλέκουν τα Ηνωμένα Εθνη είναι εφαρμόσιμες» σχολίαζε ο αμερικανός πρεσβευτής στη Λευκωσία Φρανκ Ούρμπανσιτς.
Το παράνομο φορτίο
«Ισχυρά εκρηκτικά 120, 122, 125 και 160 χιλιοστών που έχουν προορισμό τη Συρία. Η επιθεώρηση αποκάλυψε επίσης κελύφη 7,62 χιλιοστών, πεπιεσμένη πυρίτιδα, ασημένιες σφαίρες σε μέγεθος δολαρίου, γομώσεις απλές και γομώσεις μαγνησίου», ανέφερε το απόρρητο τηλεγράφημα 09State5968 που στάλθηκε από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην αμερικανική πρεσβεία στη Λευκωσία και είχε υπογραφή Κλίντον.
Η Αμερικανίδα ΥΠΕΞ έδινε εντολή να ζητηθεί από αξιωματούχους της κυπριακής κυβέρνησης η εκτροπή του «Μόντσιεγκορσκ» σε λιμάνι της Κύπρου και «να κατακρατηθεί το φορτίο του» - οι Κύπριοι είχαν το δικαίωμα να το κάνουν επειδή το πλοίο έφερε κυπριακή σημαία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου